Chemia to my

.

„Uczony jest w swojej pracowni nie tylko technikiem, lecz również dzieckiem wpatrzonym w zjawiska przyrody, wzruszające jak czarodziejska baśń.” – Maria Skłodowska-Curie

Kopernik

Takie okrągłe rocznice, jak ta dzisiejsza, nie przypadają za często, więc tym bardziej należy o nich pamiętać. 550 lat temu, 19 lutego 1473 roku urodził się nie kto inny, tylko Mikołaj Kopernik. Nie trzeba go myślę nikomu przedstawiać, ponieważ chyba każdy o nim słyszał, a być może widział któryś z jego pomników, widział znaczki lub […]

Czytaj więcej

Transmutacja

Złoto rozpala ludzką wyobraźnię od tysiącleci. Dziś być może trudno nam sobie nawet trudno wyobrazić jak bardzo elektryzowało ono ludzkość nie tylko w Starożytności i Średniowieczu, ale i czasach Nowożytnych aż po wiek XX. Obecnie mamy wiele różnych symboli bogactwa i władzy, choćby szeleszczące banknoty, akcje i ich notowania na giełdzie, nowoczesne samochody i prywatne […]

Czytaj więcej

Piąty element

Piękno czeskiej Pragi jest darem i przekleństwem. Turyści przynoszą jej bogactwo, ale i wszelkie niedogodności związane z zatłoczeniem, wysokimi cenami i kolejnymi kwartałami zajmowanymi przez domy przeznaczone tylko na krótkoterminowy wynajem. Choć masowa turystyka to „wynalazek” minionego stulecia, to i wcześniej w swojej historii Praga miewała swoiste najazdy gości, choć w przypadku tych, których mam […]

Czytaj więcej

Niebezpieczny oddech

Oddychanie jest jedną z najbardziej podstawowych czynności życiowych. Zasadniczo, dla zdrowej osoby, nie jest groźne dla życia powstrzymanie się od jedzenia przez kilka dni, nie przyjmowanie napojów przez wiele godzin. Można powstrzymać się od ruchu czy wręcz przeciwnie, od snu nawet kilka dni, co nie jest na pewno zdrowe, ale nie musi grozić śmiercią. Na […]

Czytaj więcej

Włoski marcepan, czyli Cannizzaro

Gdyby ktoś mnie poprosił o podanie przykładowej reakcji chemii organicznej, to najpewniej bym powiedział „reakcja Cannizzaro”. Nie wiem, czy z powodu jej dźwięcznej nazwy, czy dlatego, że dziesiątki, jeśli nie setki razy, przeprowadzałem ją ja albo studenci na prowadzonych przeze mnie laboratoriach. Reakcja ta, odkryta w połowie XIX w. przez włoskiego chemika Stanislao Cannizzaro, jest […]

Czytaj więcej

Złoto i purpura

„Tyle złota i purpury (…) / Tyle osłów i wielbłądów / Pod darami królów stęka (…) / Tyle gwaru i radości, / Taki tłok, taki szum – / Jak stajenka ma ugościć / Cudów żądny tłum?” Tyle złota i purpury Jacek Kaczmarski O darach Mędrców, zwanych Królami, pisałem rok temu i wydawać by się mogło, […]

Czytaj więcej

O chemii trawienia słów kilka

Być może wpadł Wam w oczy krążący w Internecie obrazek z tekstem „27 grudnia – światowy dzień modlitw o przyspieszenie metabolizmu”? Mnie on szczerze ubawił i, co więcej, zainspirował do napisania dzisiejszego tekstu. W końcu sprawy trawienia to kwestie niezwykle istotne i budzące emocje, nie tylko zresztą w okresie międzyświątecznym. Trawienie pokarmów jest procesem złożonym […]

Czytaj więcej

Tajemnicza jemioła

„Pochodzenie tej receptury ginie w mroku dziejów. I tylko druid druidowi może wyszeptać ten sekret do ucha. W największej tajemnicy mogę powiedzieć Ci tylko tyle, że znajduje się tu jemioła i homar. Homar nie jest wprawdzie niezbędny, ale dodaje całej miksturze smaku.” Tymi słowami druid Panoramiks odpowiada na pytanie Asteriksa o skład magicznego napoju, który […]

Czytaj więcej

Lingua latina

Nulla est medicina sine lingua Latina – niczym jest medycyna bez języka łacińskiego. Wiedzą o tym dobrze absolwenci studiów medycznych, którzy chcąc nie chcąc wkuwają na pamięć finezyjne terminy anatomiczne, które w poetycki sposób opisują nawet najbanalniejsze organy naszego ciała. Ale ta sentencja odnosi się nie tylko do medycyny, do innych dziedzin nauki również. W końcu […]

Czytaj więcej

Chemia do kwadratu

W pierwszej chwili nie chciałem uwierzyć – czytając artykuł naukowy napisany po angielsku zetknąłem się z określeniem „squaric acid”, co można wprost przetłumaczyć jako „kwas kwadratowy”. Myślałem, że być może to jakaś literówka. A jednak sprawdziłem i jednak nie – kwas kwadratowy rzeczywiście istnieje! Kwas kwadratowy, o wzorze sumarycznym C4O4H2 wziął swoją nazwę od kształtu, […]

Czytaj więcej