Długo myślałem o świątecznym temacie, aż wreszcie mnie olśniło – przecież idealne będą dary Trzech Królów czy raczej Mędrców, zwanych także Magami (choć osobiście przypuszczam, że byli Alchemikami;). W ten sposób zyskałem trzy a nie tylko jeden temat. Dziś o pierwszym z darów, czyli złocie. O złocie napisano setki, jeśli nie tysiące, książek. I nie […]
Zacznijmy od tego, że mikrobiolodzy często stosują takie urocze nazwy dla swoich „podopiecznych”, choć to wcale nie są takie milutkie „stworki”. Na przykład gronkowiec złocisty. Moje pierwsze skojarzenie to piękne soczyste winogrona ze złocistą skórką, a tymczasem ten gronkowiec to wredny bakcyl, który ma na swoim koncie rokrocznie setki tysięcy ofiar na całym świecie. Ale […]
Niezmiennym elementem nauki chemii w szkole są zagadnienia związane z pH roztworów wodnych. Po omówieniu czym są kwasy i zasady przychodzi czas właśnie na skalę pH. Ponieważ jest to omawiane już w szkole podstawowej (a przez pewien czas było w gimnazjum), to można założyć, że każdy musiał się z tymi zagadnieniami zapoznać. Z nimi i […]
Kto nie lubi kryminałów? No dobrze, może nie każdy. Może tylko niektórzy lubią opowieści nieco mroczne, choć w gruncie rzeczy nie tyle skupione na występku czy zbrodni, ale na śledztwie, na dochodzeniu prawdziwego przebiegu zdarzeń. Do tego niezbędny jest detektyw, najlepiej jakiś oryginał albo ekscentryczka, ewentualnie poczciwy safanduła albo niepozorna starsza pani. Ale spokojnie, nie […]
Ostatnio opowiadaliśmy sobie o tym, co odróżnia od siebie przewodniki od półprzewodników i izolatorów. Kluczowym aspektem jest tutaj kwestia, jak wiele energii potrzebujemy dostarczyć aby elektron „wskoczył” na pasmo przewodnictwa, czyli innymi słowy taką odległość od jądra atomu, by mógł się swobodnie przemieszczać przenosząc ładunek elektryczny. W przypadku przewodników elektrony będąc w stanie podstawowym już […]
Przepływ prądu elektrycznego jest nieodmiennie związany z ruchem ładunku elektrycznego. W przypadku cieczy i gazów jest to ruch jonów, a w przypadku ciał stałych ruch elektronów. Atomy tworzące strukturę ciał stałych są zbudowane z jądra atomowego, zawierającego protony i neutrony, oraz krążących wokół niego elektronów utrzymywanych przyciąganiem elektrostatycznym, jako że one mają ładunek ujemny a […]
Zapewne większość z Was dobrze kojarzy, jak wygląda układ okresowy pierwiastków, które zostały w nim zestawione w grupy i okresy, czyli, dla mniej zorientowanych, na kolumny i rzędy. Jednak w dolnej części układu okresowego znajdują się dwa rzędy pierwiastków, 6 i 7 okres, które wydają się nieproporcjonalnie szerokie. Wiąże się to z tym, że w […]
W ostatnim wpisie na blogu wspominałem o istnieniu miejsc ważnych dla chemii, podając za przykład krakowską siedzibę laboratorium Wróblewskiego i Olszewskiego. Pretekstem do napisania dzisiejszego tekstu jest inne takie miejsce, podobne do wspomnianego, choć na swój sposób zupełnie inne. W tym wypadku niestety jednak muszę bazować na informacjach z sieci, ponieważ nie dane mi było […]
Upamiętnianie miejsc ważnych historycznie jest niezwykle silną cechą każdej społeczności ludzkiej. Cmentarze, pola bitew, sanktuaria, siedziby dawnych władców to tylko niektóre przykłady. Czy i naukowcy mają takie miejsca? O, z pewnością! Choć zwykle mają one związek z historiami życia wybitnych badaczy, na przykład domy, gdzie się urodzili lub mieszkali. Dużo rzadziej myśli się o miejscach, […]
Tak się złożyło, że w ostatnich dniach rozmawiałem z kilkoma różnymi osobami na temat tegorocznej Nagrody Nobla z chemii. Między innymi osoby „spoza branży” pytały, jak te nagrodzone odkrycia zmienią świat. I z lekkim zdziwieniem przyjmowali moją odpowiedź, że tak naprawdę już zmieniły i to jakiś czas temu, ponieważ te osiągnięcia są już w pewnym […]